Η διατροφή και τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν δυο έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η διατροφή απαρτίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην πρόληψη όσο και κατά τη διάρκεια της θεραπείας αυτών των νοσημάτων.
Αρχικά, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την κυριότερη αιτία θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο. Συγκεκριμένα, στην Ευρώπη, σύμφωνα με αποτελέσματα δημοσιευμένα από τη European Society of Cardiology, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν τη βασικότερη αιτία θανάτου για το 29% των γυναικών και το 33% των ανδρών ηλικίας μικρότερης των 70 ετών.
Ειδικότερα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αντιστοιχούν στις εξής παθολογικές καταστάσεις:
- Υπέρταση: τα επίπεδα συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης είναι υψηλά (>140mmHg η συστολική και > 90 mmHg η διαστολική αρτηριακή πίεση)
- Αθηροσκλήρωση: πάχυνση των αιμοφόρων αγγείων λόγω ανάπτυξης αθηρωματικής πλάκας
- Στεφανιαία νόσος και Ισχαιμία: ανεπαρκής παροχή αίματος στην καρδιά
- Περιφερική αγγειοπάθεια: απόφραξη της ροής του αίματος σε μη-στεφανιαίες αρτηρίες κυρίως στα κάτω άκρα (με κυριότερο παράγοντα κινδύνου το Σακχαρώδη Διαβήτη)
- Καρδιακή ανεπάρκεια: η κατάσταση στην οποία η καρδιακή παροχή αδυνατεί για την ικανοποιήση των μεταβολικών αναγκών του σώματος.
Επιπλέον, οι παράγοντες κινδύνου των καρδιαγγειακών νοσημάτων, αυτοί διακρίνονται σε τροποποιήσιμους παράγοντες και μη τροποποιήσιμους παράγοντες.
Μη- τροποποιήσιμους παράγοντες αποτελούν:
- Η ηλικία
- Το φύλο
- Η κληρονομικότητα
Αντιθέτως, τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου αποτελούν:
- Η διατροφή
- Το κάπνισμα
- Η σωματική δραστηριότητα
Τέλος, η διατροφή βοηθάει άμεσα στη μείωση ή τη διατήρηση των υγιών επιπέδων χοληστερόλης καθώς και της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, συνδράμει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, πάθηση η οποία αποτελεί ένα ακόμα παράγοντα κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ακόμη, μοτίβα διατροφής όπως το Μεσογειακό πρότυπο μειώνουν το κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως η στεφανιαία νόσος και το ισχαιμικό επεισόδιο.
Διατροφικά tips για την πρόληψη ή/και την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων:
- Περιορισμός στο ελάχιστο της πρόσληψης trans λιπαρών όπως τα τηγανητά, fast food, σφολιατοειδή, έτοιμα παρασκευάσματα και γλυκά.
- Περιορισμός της πρόσληψης, κορεσμένων λιπαρών όπως το κόκκινο κρέας (ιδανικά 1 φορά ανά 15 μέρες — διάβασε περισσότερα εδώ) και τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα. Ακόμη, επιλέξετε άπαχο λευκό κρέας (γαλοπούλα, κοτόπουλο) αλλά και γαλακτοκομικά με μειωμένα λιπαρά.
- Κατανάλωση ψαριού τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα. Ιδανικά με προτίμηση στα λιπαρά ψάρια, πλούσια σε ω3 λιπαρά οξέα, τα οποία προστατεύουν αλλά και ενισχύουν τη εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς.
- Επιλογή δημητριακών ολικής άλεσης (πχ. ψωμί, δημητριακά, ζυμαρικά κ.α) αντί για επεξεργασμένα-λευκά- προϊόντα.
- Ενίσχυση της διατροφή με φρούτα και λαχανικά. Όσο μεγαλύτερη ποικιλία χρωμάτων τόσο περισσότερες βιταμίνες και αντιοξειδωτικά γεμίζει η διατροφή σας. Φρούτα όπως το ρόδι, το πορτοκάλι είναι πλούσιες πηγές αντιοξειδωτικών.
- Κατανάλωση οσπρίων 1-2 φορές την εβδομάδα, τα οποία αποτελούν πλούσια πηγή φυτικής πρωτεΐνης και φυτικών ινών. Ταυτόχρονα, αποτελούν και τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
- Τέλος, ο εμπλουτισμός του διατροφικού πλάνου με καλά λιπαρά όπως οι ξηροί καρποί, το αβοκάντο (διάβασε περισσότερα εδώ), οι ελιές και το ελαιόλαδο (διάβασε περισσότερα εδώ), τα οποία ενισχύουν και προστατεύουν το καρδιαγγειακό σύστημα.
—-
Συντακτική ομάδα:
Κοντογιάννη Μάγδα
Διατροφολόγος, Επιστήμονας Τροφίμων & Διατροφής – Πανεπιστήμιο Αιγαίου
MSc Διατροφή, Δημόσια Υγεία και Πολιτικές – Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
—-
Μέλλου Έλενα
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών,
MSc candidate Διατροφή, Δημόσια Υγεία και Πολιτικές – Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
